نوع موتور سیکلت
سی جی
این موتور که در واقع توسط شرکت ژاپنی هوندا با نام CG125 CDI ساخته شده بود، اولین موتوری بود که در ایران تولید انبوه شد. انبوه که می گوییم، چند میلیون دستگاه از این موتور در ایران توسط شرکت های مختلف طراحی شده و هر کدام هم از یک جایش می زنند و به یک جایش می افزایند و نام خود را کنار باک می چسبانند. بعضی از آنها حتی به ترمز دیسکی جلو هم مجهز شده اند. مدت هاست که تولید آن توسط شرکت هوندا متوقف شده و امروز شرکت های بهرو و تکرو و جت رو و بالارو و پایین رو و این ور رو و آن ور رو و البته عزیزان چینی زحمت تولید و مونتاژ آن را می کشند. سی جی به خاطر قیمت پایین، و فراوانی قطعات و تعمیرکار، محبوب ترین موتور بین پیک هاست. فقط چند مشکل دارد و آن این است که کیفیت ساخت شرکت های ایرانی و چینی بسیار پایین است. کاربراتور به سرعت از تنظیم خارج می شود و موتور در حالت سکون خاموش می شود. پشت چراغ اگر دقت کرده باشید سی جی ها یا خاموشند یا گاز می دهند که خاموش نشود! این موتور تقریبا ترمز درست و حسابی ندارد، به لحاظ امنیت در تصادف بسیار ضعیف است، و کیفیت سواری الاغ به مراتب از آن بالاتر است. بسیار سروصدا می کند، و لرزش شدید موتور باعث می شود هربار که سوار آن می شوید، تا نیم ساعت تمام نواحی ران تان بی حس باشد. خلاصه اگر به سلامت کمر و سایر اعضای تان اهمیت می دهید، دور آن خط قرمز بکشید.
اسکوتر
اسکوتر به چند دلیل بهترین انتخاب درون شهری است. اصطلاح اسکوتر در موتورسواری، ربطی به آن چیزی که در بچگی سوار می شدیم ندارد. این موتورها، درواقع موتورهایی هستند که فضای مابین صندلی و فرمان آنها خالیست تا شما پایتان را بگذارید و مجموعه باک و انجین (به موتورِ موتور می گویند انجین) در عقب موتور واقع شده. این موتورها چند مزیت مهم دارند. سواری نرمی دارند، حفظ تعادل با آنها راحت است و از همه مهم تر اگر خدای ناکرده تصادف جانبی داشته باشید، پای تان بین موتور و خودرو گیر نمی کند. بلکه ضربه ی تصادف به موتور منتقل شده و پرت می شوید. (این خیلی مهم است!) موتورهای وسپا را که خاطرتان هست؟ وسپا پیشتاز تولید اسکوتر در جهان است. اسکوترها اما دو نوعند: گازی (اتوماتیک) و دنده ای. تقریبا تمام موتورهای گازی امروز در همین رده قرار می گیرند. چرا که کاربران آنها معمولا افرادی هستند که موتور را به عنوان وسیله نقلیه (نه ورزش و نه تفریح و نه تک چرخ و نه سفر) استفاده می کنند و علاقه ای به سرعت و شتاب ندارند. به اسمش نگاه نکنید. ربطی به موتور گازی قدیمی ندارد. امروز اسکوترهای گازی با قیمت ۱۰ میلیون تومان هم در بازار پیدا می شوند. خصوصا انواع اتوماتیک به خاطر اینکه زنجیر ندارند، لرزش خیلی کمی دارند و سواری با آنها واقعا خیلی راحت تر از بقیه موتورهاست. معمولا صدای کمی هم دارند و خلاصه مثل یک صندلی متحرک عمل می کنند. اگر به دنبال حرکات نمایشی، دور زدن در پیست، حرکات نمایشی و … هستید، اسکوتر مال شما نیست! در بلاد کفر که بانوان هم اجازه رانندگی دارند، معمولا اسکوتر انتخاب می کنند. ارزانترین نوع آن، پرواز ۱۰۰ سی سی است، بعد به وِیگو می رسیم، بعد رادیسون (که تقلید از هوندا وِیو است) و بعد هم مدل های کره ای و ایتالیایی و غیره می باشد.
کروزر
هارلی دیویدسون برندی است که همه ما، مشخصه مهم موتورهایش را می شناسیم. چرخ عقب پهن، موتور بسیار پت و پهن با زلم زیمبوهای کروم و براق، دوشاخ جلوی بسیار کشیده و موتورسواری با موهای بلند، آستین رکابی و خالکوبی روی بازو! اگر از این موتورها دوست دارید، سه چهار انتخاب بیشتر ندارید. در ایران شرکت شهاب و جترو از این موتور تولید کرده اند. باجاج مدل “اَوِنجِر” را با قیمت حدود5 میلیون عرضه کرده و هیوسانگ طاقچه بالا گذاشته و مدل آکویلیا را با قیمت حدود 20 میلیون، حجم موتور 250، دو سیلندر انژکتوری و رادیاتور روغنی به بازار روانه کرده است. کروزرها همانطور که از اسم شان پیداست، برای مسافت های طولانی و مستقیم خوبند! کسانی که با موتور سفر می کنند، معمولا سواری کروزر را می پسندند.
موتورهای استریت و نِیکد
چرا به آن ها می گوییم لخت؟ به خاطر آنکه فلاپ ندارند که انجین و ملحقات آن را بپوشاند و دل و روده ی انجین دیده می شود. چرا استریت؟ چون برای خیابان طراحی شده اند. در این زمینه شرکت هندی باجاج در ایران فعلا دست بالا را دارد. چرا که موتورهایش هم کیفیت قابل قبولی دارند، هم قیمت شان فضایی نیست و هم چون به تیراژ بالا رسیده اند، تعمیرگاه و قطعات شان به وفور و با قیمت پایین یافت می شود. ضمنا شتاب قابل قبولی هم دارند! آپاچی 135، آپاچی 180، پالس 180، پالس 220، و… همه در همین رده قرار می گیرند. تفاوت خاصی هم نه به لحاظ تکنولوژی و نه به لحاظ کیفیت سواری و… با هم ندارد. سی جی 125 هم بابابزرگ همین ها بود. این همان موتور لخت است، اما یک چیزی بهش چسبیده که اسپورت است! کمی به سر و ریختش رسیده اند و این بار به چند تکنولوژی جدیدتر آراسته شده. سواری و شتاب بهتری هم دارد. الان در ایران فقط یک نیکد اسپورت در رنج قیمتی قابلِ خریدن وجود دارد. پالس 200 اِن اِس، که رادیاتور آبی هم دارد و قدرت موتورش هم 23 اسب است. موتور خوبی است جمعاً! طراحی قشنگی هم دارد. یک برگ برنده خیلی مهم پالس 200 ان اس، این است که اگزوز آن زیر بدنه نصب شده و دیگر خبری از سوختی پای سرنشین عقبی نیست! سروصدایش هم خیلی کم است. یک چند ماه صبر کنید، مدل آر اِس آن هم با انژکتور و ترمز ضدقفل وارد بازار می شود.
مِگِلی
این موتور 10 میلیون قیمت دارد. خیلی خوشگل است، اما گول ظاهر فریبنده اش را نخورید. یک اسباب بازی چینی است و یکی دو سال بیشتر مهمان شما نیست. آنقدر بد طراحی شده که گرمای اگزوز، چراغ خطر عقب را ذوب می کند و خلاصه یک سره باید دست به آچار باشی. افت قیمتی شدید دارد و پس از دو سال کارکرد، نصف قیمت اش می افتد.
دایلیم
دایلیم افت قیمتش زیاد است ولی به اندازه مگلی نیست. موتور محکم، خوب، و متعادلی است و اگر درست استفاده کنید، زیاد گذرتان به تعمیرگاه نمی افتد. مشکل اینجاست که خیلی خرید و فروش نمی شود. موتور زیبایی است، ترمز جلویش دیسک دوبل است و برای سفر، یکی از بهترین گزینه هاست. از روی یک موتور مشابه هوندا کپی شده و خلاصه اگر پولش را دارید، بخرید. نکته مهم اینکه نسبت به سه موتور هم رده، موقعیت نشستن سرنشین بسیار راحت تر است. اصولا موتور اسپورت نیازمند بدن قوی هم هست. بی دلیل اسمش اسپورت نیست. این دایلیم اما کمی به کروزر می زند!
هیوسانگ
هیوسانگ 250 تنها موتور 2 سیلندر در این رده است، طبیعتا از دایلیم و غیره بهتر است. یک مدل نیکد هم با همین مشخصات دارد که قیمتش تفاوت خاصی با مدل اسپورت ندارد. آن هم موتور خوبی است! به خاطر محدودیت قطعات و قیمت بالا، خریدارش زیاد نیست.
تقریبا بهترین موتور 250 موجود در بازار ایران است. در بازار حتی از سی بی آر روال تر است، اما خب گران است! گران! ما که زورمان به خریدش نرسید اما خب همه جوره موتور درست و درمانی است. مبارکِ صاحبش! بارها اتفاق افتاده که وقتی در ترافیک سنگین اتوبان ها و خیابان های تهران گرفتار شده اید، از زمین و زمان گلایه می کنید که ناگهان صدای حرکت موتورسیکلتی شما را به فکر فرومی برد که چرا من هم یکی از این ها نداشته باشم؟ چرا من هم در این گرما و جنب و جوش تابستانی تک چرخ نزنم؟! پرسشی که ناخودآگاه شما را به سمت بازار خرید و فروش این دوچرخ موتوردار محبوب پیر و جوان یعنی میدان رازی (گمرک) تهران هدایت می کند. هرچند موتورسیکلت در همه شهرها و روستاها بازاری مخصوص به خود دارد، اما ظاهرا این بازار موتورسیکلت پایتخت است که یکه تاز میدان است. به هر حال اگر برای خرید یکی از این نوع وسیله نقلیه راهی بازار شده باشید، در این بازار مکاره با دیدن انواع و اقسام موتورسیکلت ها خواه ناخواه میان دوراهی انتخاب قرار می گیرید و این دقیقا نکته ای است که قصد داریم بررسی آن را داریم تا شما به عنوان خریداری غیرحرفه ای بتوانید با توجه به نیاز و بودجه تان بهترین موتور سیکلت را انتخاب کرده و از سواری آن، البته با رعایت نکات ایمنی لذت ببرید.
حجم موتور
در هنگام خرید موتور باید به به حجم موتور توجه نشان دهید چرا که حجم موتور در تعین میزان قیمت نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. حجم موتور ها (Engine) بر اساس سی سی حساب می شود و درواقع این حجم مجموع سیلندر های درون موتور را نشان می دهد و هر موتوری که تولید می شود دارای حجم مشخصی می باشد پس شما در هنگام خرید باید بدانید که حجم موتور چند cc می باشد. دانستن حجم موتور از این جهت مهم است که عدد حجم موتور با قدرت موتور رابطه مستقیم دارد و همچنین میزان مصرف سوخت را نیز نشان می دهد درواقع هرچه حجم موتور شما بیشتر باشد میزان سوخت مصرفی شما نیز بیشتر است. به همین خاطر است که اکثر پیک های موتوری به خرید موتورهای سیکلتی متمایل هستند که کم خرج و کم مصرف باشد چون حجم موتور کمتر به معنی سوخت کمتر و در نتیجه مصرف بهینه و صرفه جویی در هزینه ها نیز است. موتور سیکلت هوندا از سری (CG125) در زمان های گذشته، در ایران طرفداران بسیاری داشت و این موتور توانسته بود به راحتی جای خود را میان جوانان ایرانی باز کند و به یکی از پرفروش ترین و ماندگارترین موتور های آن زمان تبدیل شد حتی آن زمانی که این موتور از خط تولید هوندا خارج شد نیز کمپانی های ایرانی در قالب تجاری شناخته شده و ناشناس تولید این موتور سیکلت محبوب را ادامه دادند. مشخصات این موتور در نامش وجود دارد و همانطور که گفتیم با توجه به نامش نوع این موتور 125 سی سی می باشد اما آن دسته از موتور های دیگری که میان پیک های موتوری محبوب هستند حجم موتورشان چیزی حدود 150 یا 180 سی سی می باشد چرا که استفاده از موتورهای قدرتمند تر برای این شغل اقتصادی نیست و ممکن است برای فرد موجب ضرر یا زیان شود. آپاچی و پالس که نام دو موتور هستند و موتورهایی که شبیه این دو موتور هستند در این محدوده ی حجمی که گفته شد جای می گیرند. موتورهای دیگری به نام موتورهای اسکوتوری نیز دارای حجم 110 سی سی می باشند که مصرف این موتورها بسیار کم است و درواقع محبوبیت داشتن این مدل به خاطر مصرف کمی که دارد، می باشد.
حجم باک بنزین
برای آن دسته از افرادی که شغل آنان پیک موتوری است، داشتن یک موتور سیکلتی که مصرف کم و هزینه مقرون به صرفه داشته باشد و نهایت در طی شبانه روز یک باک بنزین مصرف کند؛ بسیار مهم می-باشد. موتور سیکلتی که پیک های موتوری خریداری می کنند باید حجم باک مناسبی داشته باشد تا افراد را از پر کردن چندین باره باک در طی شبانه روز بی نیاز سازد به عنوان مثال موتورهای ویگو باک بسیار کوچکی دارند و تنها چیزی حدود 4 لیتر بنزین در باک آنان قرار می گیرد. در کل موتور سیکلت ویگو بسیار کم مصرف می باشد اما با توجه به باکی که دارد برای پیک های موتوری مناسب نیست چون باک این موتور به سرعت و تحت هر شرایطی به راحتی خالی می شود. موتور های دیگری که لازم است به معرفی آنان بپردازیم موتور هایی از سری موتور های خانواده CG هستند که دارای باک 9 تا 10 لیتری می باشند و برای افرادی که شغل آنان پیک موتوری می باشد بسیار مناسب و مقرون به صرفه هستند. موتورهای دیگر که به موتور سیکلت خیابانی معروف هستند دارای باکی با ظرفیت 12 تا 14 لیتر می باشند. این موتور ها برای پیک های موتوری بسیار مناسب هستند چون بیشترین مقدار باک را دارا می باشند. در هنگام خرید موتور سیکلت حتما باید به حجم باک موتور توجه داشت.
موتور سیکلت دنده ای یا اتوماتیک!
عموم اسکوترها به دلیل نداشتن کلاچ و عدم نیاز به تعویض دنده از اهمیت بیشتری نسبت به موتور سیکلت برخودار هستند و به طور کلی برای آن دسته از افرادی که تا به حال تجربه موتورسواری نداشتند، استفاده از موتور سیکلت اسکوتری برای شان مناسب است اما هستند افرادی که گاهی از عوض کردن مدوام دنده خسته می شوند و ترجیح می دهند از موتور اسکوتری استفاده کنند. همانطور که با آمدن خودروهای اتوماتیک خودروهای دنده ایی دیگر محبوبیت قبل را نداشتند، امروزه موتورسواران نیز ترجیح می دهند از موتور اتوماتیک استفاده کنند. اکثر افرادی که در شهرهای بزرگ مانند تهران زندگی می کند ترجیح می دهند از موتورهای اسکوتری استفاده کنند. به طور کلی استفاده کردن از موتور سیکلتی که تمام اتوماتیک باشد برای موتورسواران و بخصوص پیک های موتوری راحت تر است. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که از بهترین موتور های اسکوتری در بازار جهان و ایران موتور اسکوتری وسپاپریمارو می باشد و در رتبه بعدی موتور هوندا ویو قرار دارد. همانطور که می دانید موتور وسپا ظاهری بسیار زیبا و جمع و جور دارد اما برای کار پیک اصلا مناسب نمی باشد. موتور هوندا طول عمر مناسبی دارد و برای کار در پیک بسیار مناسب می باشد و اکثر موتورسواران ایرانی از این موتور استقبال می کنند. از دیگر موتورهای معروف اسکوتری در بازار ایران می توان به موتور ویگو اشاره کرد. موتور سیکلت ویگو از برند TVS می باشد و از بهترین موتور های اسکوتری جهان است و مورد استقبال عموم نیز قرار گرفته و به الگوی سایر کمپانی ها تبدیل شده است.
موتور سیکلت برقی یا بنزینی!
در جهان امروز علاوه بر تولید موتورهای بنزینی موتورهایی تولید می شوند که با برق کار می کنند. این موتورهای برقی صدای بسیار کمی دارند و مهمترین مزیت آنان این است که آلودگی تولید نمی کنند و ضرر و زیان زیادی برای محیط زیست ندارند. این موتورها با وجود ویژگی های خوبی که دارند اما به دلایل گوناگون مورد استقبال حکومت ها قرار نگرفته اند. کارکرد موتورهای برقی به این شکل می باشد که این موتورها دارای یک موتور الکتریکی هستند و سوخت مصرفی آنان از برق شهری تأمین می شود که این انرژی در درون یک باتری که ظرفیت بسیار بالایی دارد ذخیره می شود و باتری آنان به گونه ایی طراحی شده که پس از شارژ شدن می تواند یک روز کامل بدون نیاز به شارژ مجدد کار کند. همچنین شما می توانید زمانی که دیگر از موتور استفاده نمی کنید آن را به شارژ بزنید تا برای استفاده مجدد آماده شود. اگر شما بخواهید موتور برقی را با بنزینی مقایسه کنید تنها ایرادی که می شود به موتور برقی وارد کرد این است که نسبت به موتور بنزینی قدرت کمتری دارد اما به این معنا نیست که متور برقی بدون کابرد می باشد. به طور کلی شما نمی توانید از این موتور برای موتورسواری های دو یا سه نفره استفاده کنید اما اگر بخواهید باری را جا به جا کنید این موتورها برای شما بسیار مناسب هستند و می توانند کارتان را راه بی اندازند.
نکاتی درباره سال ساخت موتور سیکلت ها
تمام موتور سیکلت هایی که توسط شرکت های ایرانی تولید می شوند، دارای سال ساخت هستند و در سند این موتورها نیز سال ساخت شمسی به طور دقیق ذکر شده است. اگر شغل شما پیک می باشد و می خواهید موتوری برای این کار بخرید بهتر است موتور هایی را بخرید که سال سخت شان به طور دقیق در سند مالکیت ذکر شده باشد. پس نکته مهم دیگر در هنگام خرید توجه به سال ساخت موتور است.
سال ساخت عموم موتورهای خارجی که وارد می شوند میلادی است. امروزه نیز کمتر کسی حاضر می شود از موتورهای خارجی کشورهای مختلف چون ژاپن، انگلیس، ایتالیا و هرجای دیگر به عنوان موتور پیک استفاده کند چرا که دقیقا همانند همان مثال BMW می باشد که در قسمت های قبل به آن اشاره شد.
نکاتی درباره بررسی کیلومتر موتور سیکلت
در هنگام خرید موتور سیکلت اگر به سراغ موتورهای دست دوم می روید باید به میزان کارکرد کیلومتر-شمار توجه کافی نشان دهید چرا که خرید موتور سیکلت بالای 10 هزار اصلا مقرون به صرفه نیست. همچنین باید توجه داشته باشید که فروشندگان به جای کلمه کارکرد از اصطلاح کیلومتر نیز استفاده می-کنند. اگر موتورتان را نو می خرید که کیلومترش صفر است و نیازی به چک کردن ندارد اما اگر دست دوم خرید می کنید از چک کردن کیلومترشمار غافل نشوید و اگر می خواهید موتوری بخرید که کیلومترش بالای 10 هزار است، حتما موتور را به نزد یک تعمیرکار مطمئن ببرید تا موتور مشکل نداشته باشد.
راهنمای خرید لوازم جانبی موتور سیکلت
از مهمترین نکاتی که باید در هنگام خرید موتور سیکلت به آن توجه نشان دهید در دسترس بودن لوازم جانبی موتور است. تمام موتورها به هنگام مصرف به لوازم جانبی چون فلاپ بغل، آینه، چراغ ها و لنت ترمز نیاز دارند و این موارد باید در بازار به آسانی در دسترس باشد. متاسفانه در بازار ایران قطعات یدکی به سختی پیدا می شود و آنوقت شما متحمل هزینه بسیار بالایی برای تعمیر موتورتان می شوید. به طور کلی نمی توان گفت که ابزار یدکی کدام موتور در ایران موجود است چون محدودیت های تحریم ها روز به روز بیشتر می شود و فشار بسیار زیادی به فروشندگان و خریداران وارد می کند. با توجه به تحریم ها بهتر است موتوری بخرید که در ایران تولید می شود یا کشور تولیدکنندگان با ایران روابط خوبی دارد. به عنوان مثال دو برند وی ای و باجاج که از تولیدات هند هستند سالیان سال است که در بازار ایران موجود می باشند. در هنگام خرید موتور برای پیک موتوری باید این موتورها را در صدر لیست خود قرار دهید و یا اگر موتور ایرانی می خرید آنوقت دیگر خیال تان از بابت تأمین لوازم یدکی موتور راحت خواهد بود.
اطلاعاتی درباره مراکز خرید موتور سیکلت
علاوه بر نکاتی که گفته شد باید در هنگام خرید موتور سیکلت به سراغ سایت های خرید و فروش اینترنتی بروید. در ایران سایت هایی چون شیپور و دیوار اطلاعات بسیار خوبی را درباره محدوده قیمت در اختیار شما قرار می دهند؛ همچنین بسیاری از فروشندگان نیز از تبلیغ اینترنتی استفاده می کنند. دو سایت دیگر به نام باما و رکاب نیز به طور تخصصی به خرید و فروش موتور سیکلت پرداخته اند و اطلاعات جامع و دقیق تری را در اختیار شما قرار می دهند. این سایت می تواند اطلاعات درستی درباره محدوده قیمت به شما بدهد اما در عین حال نقش بسیار پررنگی در آشفته کردن بازار خودرو موتور دارند و می تواند قیمت را به آسانی بالا و پایین کنند. پس در هنگام خرید باید به طور دقیق جست و جو کنید و علاوه بر بررسی سایت های اینترنتی به بازار نیز بروید و از یک متخصص پرس و جو کنید و بعد از کسب اطلاعات آنوقت خرید خوبی خواهید داشت.