گونه‌های بسیاری از میوه نسترن در جنگل‌های شمال، منطقه ارسباران و ارتفاعات فوقانی مناطق دیگر ایران به صورت خودرو یافت میشود و حتی در مناطق کوهستانی خراسان جنوبی(بیرجند) هم رویش دارد.
گل‌های آن ریز هستند که به رنگ‌های صورتی، سفید، قرمز و گاهی زرد یافت می‌شوند و بویی ملایم و مطبوع دارند.
این گل زیبا و خوش عطر سرشار از خواص دارویی است که علاوه بر آن به صورت خوراکی نیز از آن تهیه میشود که می‌تواند جایگزین رب انار جهت استفاده در غذاها باشد.
موارد مصرف:
مریم نواب زاده ،متخصص طب ایرانی بیان میکند: گل نسترن حاوی ویتامین ث فراوان و حتی ۲۰ برابر لیمو ترش است؛ استفاده از میوه گل نسترن از قرون وسطا رواج داشت و زمانی میان عامه مردم برای بیماری‌های قفسه سینه مصرف می‌شد.
نواب زاده اظهار کرد: میوه این گل که به آن میوه گل سرخ یا رزمی گفته میشود، منبع طبیعی ویتامین ث است که موجب کاربرد گستره آن در مکمل‌های ویتامین طبیعی و محصولات متنوع دیگر از جمله سوپ و مارمالاد شده است؛ اگرچه این محصولات، به لحاظ تاریخی، مکمل غذایی به شمار می‌آمدند، اما به عنوان داروی ملین و ادرار آور نیز مصرف شده اند.
وی تصریح کرد: میوه رز به عنوان نوشیدنی مغذی برای کودکان همچنین به منظور طعم‌دهنده در چای و مربا استفاده می‌شد.
وی با بیان اینکه در طب سنتی ایران مورد توجه خاصی است برای مثال خواصی برای عرق نسترن و میوه نسترن ذکر شده است؛ تقویت کننده قلب و اعصاب بوده، برای آرامش بخشی و رفع خستگی، برطرف کننده عوارض کمبود ویتامین ث از جمله ان‌هاست.
نواب زاده ادامه داد: این گل برای درمان ورم کلیه، درد معده و اسهال، دفع سنگ کیسه صفرا و رفع بی خوابی نافع است.
وی با بیان اینکه نسترن تأثیر بسزایی در درمان نقرس دارد، بوی بد بدن را دفع میکند و قند خون را کاهش می‌دهد، افزود: نسرین و یا گل نسترن در طب سنتی ایران دارای مزاج گرم و خشک بوده و بوییدن آن باعث تقویت قلب و مغز و حواس میشود.
وی تصریح کرد: نوشیدن دمنوش گل نسترن برای ورم حلق لوزه‌ها و تپش قلب مفید بوده و تقویت کننده معده و کبد است.
تقویت موها با گل نسترن:
وی بیان کرد: استفاده از گل نسترن به طور موضعی همراه با حنا روی موی سر باعث تقویت مو خواهد شد؛ همچنین روزانه مصرف ۲ تا ۴ گرم گل خشک نسترن به مدت یک سال از سفید شدن موی سر پیشگیری میکند و از روغن آن هم برای تقویت مو میتوان استفاده کرد و در بازار دارویی موجود است.
نواب زاده بیات کرد: از جمله دیگر کاربردهای درمانی گل نسترن که در مطالعات و بررسی‌های علمی مورد تایید قرار گرفته است، میتوان به درمان اختلالات مجاری ادراری تحتانی، درمان سنگ کلیه، درمان سنگ کیسه صفرا و پیشگیری از سرماخوردگی اشاره کرد.
وی تصریح کرد: مصرف دمنوش گل نسترن در درمان نقرس، آرتروئید روماتیسم و مشکلات کیسه صفرا بسیار مفید است؛ همچنین میوه نسترن خواص درمانی زیادی داردو سرشار از ویتامین c، مواد معدنی نظیر منگنز، کلسیم و آهن است.
ضد التهاب بودن دمنوش گل نسترن:
این مدرس طب ایرانی بیان کرد: اثر ضد التهابی گل نسترن در مطالعات انجام شده تایید شده است و به منظور درمان سنگ‌های کلیوی و سنگ کیسه صفرا حدود ۳۰ گرم میوه نسترن را در ۳۰۰ میلی گرم آب به مدت ۵ دقیقه با حرارت ملایم جوشانده و سپس به مدت ۱۵ دقیقه آن را دم کنید و مدت یک ماه و هر سه نوبت از این دمنوش میل کنید، تا نتایج مثبت حاصل شود.
نواب زاده ادامه داد: طبق مطالعات گوناگون علمی، هیچ‌گونه عارضه خاص و تداخل دارویی برای مصرف دمنوش گل نسترن گزارش نشده است؛ بنابراین نسترن جزو گیاهان دارویی کم خطر محسوب میشود.
چه کسانی نباید از دمنوش گل نسترن استفاده کنند؟
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه دمنوش گل نسترن دارای مزاج گرم و خشک است، است افراد گرم مزاج باید در فصول گرم با احتیاط آن را مصرف کنند.
وی با بیان اینکه همچنین گیاه نسترن در دوران بارداری منع مصرف دارد، افزود: دوره درمان از طریق مصرف دمنوش گل نسترن بستگی به بیماری و پاسخ دهی بیمار دارد، برای مثال درمان سنگ‌های کلیوی و سنگ کیسه صفرا با دمنوش نسترن حدود یک ماه طول می کشد.
موارد منع مصرف
وی افزود: دانه‌های این گیاه سمی است و نباید مصرف شود، بیان کرد: افراد مبتلا به سنگ کلیه باید قبل از مصرف میوه گل نسترن با پزشک خود مشورت کنند؛ با توجه به اینکه دمنوش این گل دارای مزاج گرم و خشک است افراد گرم مزاج باید در فصول گرم با احتیاط آن را مصرف کنند.
نواب زاده با بیان اینکه مصرف زیاد گیاه نسترن در دوران بارداری منع مصرف دارد، خاطرنشان کرد: میوه خشک نسترن را بیش از یک سال نمی‌توان نگهداری کرد و برای تهیه جوشانده میوه این گیاه را نباید زیاد جوشاند.