ظروف ملامین تبدیل به یک نوستالژی برای افرادی شده بود که در دوران کودکی سر سفره و در میان ظروف آشپزخانه حتما تعدادی ظروف ملامین وجود داشت اما کم کم حضور آن کمرنگ شد. ملامین در آن زمان به خاطر سبکی و مقاوم بودن مورد استفاده فراوان خانواده ها قرار می گرفت و امروزه بعد از گذشت چند سال پس از کمرنگ شدن ظروف ملامین با توجه ویژه ای که تولید کنندگان ملامین در خط تولید آن به وجود آورند توانست جای خود را در میان دیگر ظروف چینی و کریستال باز کرده و جایگاه تازه ای در میان افراد خانواده و آشپزخانه برای خود پیدا کند. این روزها شاهد طرح های متنوع و زیبا و مدل های ساده، رنگی، گرد و چهارگوش ملامین هستیم که جلوه زیبایی را به میز غذاخوری می بخشند.
انواع مختلف سرویسهای غذاخوری به لحاظ جنس:
سرویس غذاخوری از جنس سفال: این نوع سرویسها جزو قدیمیترین سرویسهای غذاخوری هستند. در ساخت این مدل از سفال بهره گرفته شدهاست و بعدا با قرارگیری در حرارت، لعابی به آنها زده میشود. جابهجایی این ظروف به دلیل سنگینی که دارد، مقداری سخت میباشد، از طرفی مقاومت خوبی هم ندارند.
سرویس غذاخوری با جنس سرامیکی: مادهای از جنس شیشه در ساخت این مدل ظروف به کار رفته است. مقاومت آنها نسبت به مدل قبل بیشتر است. به راحتی میتواند این ظروف را در توستر، مایکروویو، فریزر و… قرار دهید. شستوشوی ظروف سرامیکی در ماشین ظرفشویی بسیار راحت است.
سرویس غذاخوری با جنس چینی: این ظروف هم استحکام و مقاومتشان مانند ظروف سرامیکی است. زیبایی خاصی دارند، وزن آنها نسبت به ظروف سرامیکی مقداری بیشتر میباشد. درماشین ظرفشویی هم به راحتی جای میگیرند.
سرویس غذاخوری با جنس شیشه: اگر قصد خرید سرویس غذاخوری برای کودکتان را دارید، به شما عزیزان مدلهای شیشهای را پیشنهاد میکنیم. به دلیل جنس شفافی که دارند، اشکال متنوع زیادی بر روی آنها حک میشود. استحکام آنها هم نسبت به مدلهای چینی و سرامیکی مقداری کمتر میباشد.
سرویس غذاخوری ملامینی: جنس این ظروف از پلاستیک فشرده است. به همین دلیل وزن خیلی کمی دارند، اگر خیلی اهل تفریح و گشتوگذار هستید، پیشنهاد ما به شما خرید سرویسهای ملامین میباشد.
ظروف ملامین ظروفی هستند که به دلایلی نظیر مقاومت آنها در برابر شکستن، ارزان و سبک بودن، در زمانی نه چندان دور مورد توجه مردم و مصرف کنندگان بودند.
ضخامت ظروف ملامین بر اساس ظرفیت آنها تعیین می گردد.
البته در طی سالیان اخیر و با ورود ظروف دیگری نظیر پیرکس، چینی، آرکوپال و ...، این ظروف کاربرد خویش را در مجالس و محافل رسمی از دست داده و به صورت ظروفی که تنها در برخی اوقات خاص نظیر مسافرت ها و پیک نیک مورد استفاده قرار می گیرند، تبدیل گردیده اند. ملامین اولین بار حدود 50 سال پیش در ایتالیا ساخته شد و حدود 35-40 سال پیش به ایران راه یافت. با افزایش توجه مصرف کنندگان به استفاده از این ظروف در سالیان قبل، شرکت های تولیدی مختلفی در کشور به تولید این گروه از ظروف پرداختند. بر همین اساس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با تهیه استانداردهایی متعدد تلاش نموده است تا با تدوین الگویی مناسب، تولیدات این شرکت ها را به محصولاتی که برای مصرف کنندگان بی زیان است بدل نماید. دانستن برخی از این اصول مذکور در استانداردها برای تهیه ظروفی مناسب تر جهت استفاده در منزل و مراكز غذاخوری جمعی، موثر خواهد بود.
ویژگی های ظروف ملامین:
مواد اولیه مورد مصرف در ساخت ظروف ملامین غذاخوری می توانند شامل رزین ملامین، آلفا سلولز، پیگمان ها بوده و حداكثر تا 5 درصد وزن محصول از سایر مواد افزودنی مجاز و مندرج در استاندارد ملی ایران می باشد. مواد به كار رفته و نحوه ساخت این ظروف باید به گونه ای باشد كه تحت شرایط عادی استفاده از آنها در منزل و سایر مراکز، ترکیبات موجود در این ظروف به وسیله مواد غذایی استخراج نشود و در صورت استخراج، مقدار آن در حدی باشد كه سلامتی را به خطر نیندازد. برخی دیگر از خصوصیات این ظروف عبارتند از:
نشانه گذاری:
نشانه گذاری روی ظرف می بایست شامل اطلاعات زیر باشد که باید روی هر ظرف با قالبگیری یا حک كردن به طور خوانا و پاک نشدنی وجود داشته باشد.
- الف) نام و علامت تجارتی سازنده
- ب) كد متناسب با نوع ظرف
ضخامت:
ضخامت این ظروف بر اساس ظرفیت آنها تعیین می گردد. حداقل ضخامت ظروفی که ظرفیتی کمتر از 100 میلی لیتر دارند، 8/1 میلی متر و حداقل ضخامت ظروفی که ظرفیت آنها بیش از 3000 میلی لیتر می باشند، 1/3 میلی متر است.
به کارگیری و استفاده از ظروف ملامین:
علاوه بر دقت در هنگام خرید، در هنگام به کارگیری این ظروف نیز میبایست به نکاتی خاص توجه داشت.
شستشوی ظروف ملامین نباید توسط سیم ظرفشوئی یا دیگر اجسام خشن صورت گیرد. زیرا به کارگیری این وسایل موجب آسیب پوشش خارجی ظروف ملامین میگردد و این امر ممکن است برای سلامت افرادی که مواد غذائی خویش را در این ظروف میل مینمایند، مضر باشد.
سعی نمائید از ظروف ملامین برای مقاصدی نظیر خرد نمودن سبزی، گوشت و حتی بریدن میوه استفاده ننمائید. زیرا در این حالت ممکن است چاقوی تیز به لعاب موجود بر سطح خارجی ظروف آسیب بزند و تمیز نمودن این ظروف را سخت نماید. این قبیل منافذ و خراش های موجود در سطح ظروف، محل مناسبی برای رشد و تکثیر انواع میکروب ها میباشند.
همچنین مرور زمان ممكن است باعث از بین رفتن كیفیت این ظروف یا لب پر شدن آنها شود. به دلیل احتمال آلودگی، استفاده از ملامین های ترک دار و كهنه توصیه نمی شود. در پایان می بایست چنین نتیجه گیری نمود که اگرچه ظروف ملامین کاربری آسانی داشته و به دلیل سبکی و ارزان بودن نیز از اقبال عمومی برخوردارند، لیکن برای خرید، به کارگیری و استفاده از این ظروف در آشپزخانه نکات متعددی می بایست مورد نظر قرار گیرند. بر این اساس از نظر بهداشتی استفاده از ظروف دیگر نظیر پیرکس و چینی به ظروف ملامین ترجیح داده میشود.
راهنمای خرید ظروف ملامین:
بر اساس موارد فوق، در هنگام خرید این ظروف دقت فرمایید که این ظروف دارای علامت استاندارد بوده و با استفاده از مجوز وزارت بهداشت تهیه شده باشند. در پشت اینگونه ظروف (خصوصا ملامین و تفلون) شماره پروانه ساخت حك شده است كه تضمین كننده كیفیت مواد اولیه مورد استفاده در تهیه ظرف و رعایت اصول بهداشتی است. این ظروف باید دارای مهر استاندارد باشد، در غیر این صورت ممكن است از ترکیبات غیر مجاز در تهیه آن استفاده شده باشد كه خطرناک هستند. ظروف ملامینی تقلبی اغلب سبكتر میباشند که دلیل آن می تواند به جهت عدم رعایت ضخامت مطلوب و نیز به کارگیری مواد اولیه نامرغوب باشد. جهت براق نمودن ظروف ملامین از پوشش گلیزر استفاده می شود كه در صورت مناسب نبودن این فرآیند پوشش دهی، پس از استفاده طولانی مدت، این پوشش ممکن است آسیب ببیند.
آسیب این پوشش موجب میگردد مواد زیر پوشش در ارتباط با مواد غذایی درون ظرف قرار گیرند. این مواد می توانند با ترکیبات غذایی واکنش داده و ترکیبات مضری را به داخل غذای مصرفی وارد نمایند. بر این اساس در هنگام خرید ظروف ملامین دقت فرمائید که ظروف مورد انتخاب شما برای خرید، از انواع استاندارد و دارای شمارهی پروانه بهداشتی ساخت باشند. بنا بر اعلام معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، همه واحدهای تولیدی ظروف ملامین ملزم به حک این شماره در پشت ظروف هستند. مسئولین وزارت بهداشت در اعلامیه ای آورده اند: هم اكنون ظروفی كه با مجوز وزارت بهداشت تهیه می شوند، از نظر استانداردهای ملی و بین المللی كمترین مشكل را داشته و در به کارگیری آنها خطرات جدی مصرف كنندگان را تهدید نمی كند.
روشهای نگهداری از ظروف غذاخوری:
-دور از دسترس کودکان نگهداری شوند، چون ممکن است از دستشان به زمین بیفتد و سرویس شما ناقص شود.
-هنگام شستوشوی این ظروف از اسکاچهای نرم استفاده نمایید بر روی آنها خط و خشی نیفتد.
-در کابینت، جای مخصوصی برای آنها در نظر بگیرید، تا در صورت خارج کردن سایر ظروف، صدمهای به سرویس شما وارد نشود.
-حتیالامکان برای شستن این ظروف از ماشین ظرفشویی استفاده نمایید، چون گاهی اوقات در صورت شست و شو با دست، ممکن است لبپر شوند و یا آسیب ببینند.